W poszukiwaniu najlepszego sposobu na wspieranie rozwoju swojego dziecka, zaczerpnij inspiracji u właściwego źródła i „nigdy nie pomagaj dziecku w zadaniu, co do którego czuje ono, że sobie z nim poradzi”. Poznaj partnerską pedagogikę Marii Montessori, której zasady zakładają umożliwienie dziecku harmonijnego rozwijania własnych umiejętności.
Maria Montessori – kobieta lekarz, antropolog i pedagog
Urodzona w 1870 roku Maria Montessori bez wątpienia wypracowała nowe pojęcie procesu edukacji, także małego dziecka. Opracowane ponad pół wieku temu zasady Montessori nie tylko nie straciły na aktualności, ale także nieustannie zyskują coraz większą popularność. Jako społeczeństwo dorastamy do tego, by odważyć się dać dziecku wybór. Poniżej znajdziesz główne zasady, o których należy pamiętać, wybierając tę drogę edukacji.
„Pomóż mi to zrobić samemu”
To zdanie bez wątpienia stanowi podstawę pedagogiki Montessori. Funkcjonujące w jej ramach zasady mogą być jednak realizowane w odpowiednio przygotowanej przestrzeni. Dedykowane meble i pomoce muszą wyróżniać się konkretnymi cechami – prostotą i funkcjonalnością. Użytkowane natomiast są według zasady ograniczenia, zgodnie z którą materiały dostępne są w pojedynczych egzemplarzach i stosuje się je zgodnie z ich przeznaczeniem. Co więcej – dziecko ma swobodę działania w miejscu, które sobie wybrało. Każde zadanie powinno zostać przez dziecko wykonane samodzielnie, bez pomocy rodzica, który pełni rolę obserwatora. Jakie są pozostałe zasady Montessori?
1. Zasada swobodnego wyboru
Zasada swobodnego wyboru głoszona w ramach pedagogiki Montessori obejmuje możliwość wyboru materiału, miejsca i czasu pracy, a także – jej formy. Dziecko może pracować, z czym chce, gdzie chce oraz – kiedy i jak długo chce. Ma także prawo do decydowania o sposobie działania – może realizować konkretne zadanie samo lub w grupie.
2. Zasada porządku
Zgodnie z zasadą porządku, wszystko ma swoje miejsce. Oznacza to, że po zakończonej pracy materiały powinny znaleźć się dokładnie tam, skąd zostały zabrane.
3. Zasada izolowania trudności
Zasada izolowania trudności to nic innego, jak troska o to, by dziecko, zdobywając konkretne umiejętności, pracowało z odpowiednimi materiałami, jednocześnie nie korzystając z innych, nieodpowiadających na bieżące potrzeby. Najprościej mówiąc, zgodnie z tym założeniem, zabawki proponowane dziecku i ich stopień trudności powinny być dopasowane do wieku dziecka.
4. Zasada kontynuacji
Zgodnie z zasadą kontynuacji, rozpoczęte przez dziecko zadanie stanowi podstawę dla wykonania kolejnego – trudniejszego.
5. Zasada transferu
Dzięki pracy z określonymi materiałami dziecko zdobywa umiejętności, które, zgodnie z zasadą transferu przenosi na otaczające je środowisko – na przykład składanie serwetek prowadzi do umiejętności składania ubrań.
6. Zasada działania i powtarzania
Zasada działania i powtarzania wymaga pozwolenia dziecku na swobodny rozwój, zgodnie z jego własnym programem, wyznaczonym przez bieżące potrzeby i zainteresowania. Dziecko robi to, na co w danej chwili ma ochotę, powtarzając czynność dowolną ilość razy.
7. Zasada samokontroli
Zadaniem nauczyciela jest pomóc dziecku, by konkretne zadanie wykonało samo – bez karcenia i nagradzania. Dziecko potrafi samo korygować własne błędy, w taki sposób, by nie krzywdzić innych.